Muziek om te focussen bij het schrijven van teksten

Het antwoord is simpel: omdat het mij vaak helpt om te focussen als ik op zoek ben naar de juiste zoekwoorden voor SEO. Of als ik teksten aan het brouwen of redigeren ben. Zelfs tijdens het schrijven van boeken, luister ik soms naar muziek, daarom dat er een QR-code naar een spotifylijst bij mijn thriller Niets is wat het lijkt. Het witte dorp is gevoegd. Maar is dat wel zo dat muziek helpt om te focussen of is het gewoon omdat ik van muziek hou en toch thuiswerk dat ik muziek opzet? Ik ging op zoek naar antwoorden.

Wat luisteren naar muziek op het werk doet met je hersenen

Dat muziek positief kan zijn tijdens moeilijke omstandigheden, wist ik al. De geschiedenis leerde het ook. In Groot-Brittannië was er een Music while you work programma van de BBC tijdens WO II. Er werd een halfuur muziek uitgezonden op vraag van de Britse regering om tijdens het eentonige werk in de oorlogsfabrieken de spirit hoog te houden. Op deze manier moest de productiviteit van oorlogsmunitie verhoogd worden. Het lukte. Ook in de sportwereld is muziek alomtegenwoordig voor wie goede prestaties wilt leveren. Iedereen kent wel de beelden van sporters met oortjes juist voor ze moeten performen. Muziek helpt echter niet altijd om beter te presteren op het werk. Het hangt ervan af welke taken je moet uitvoeren en het hangt ook af van jezelf en je werkomgeving.

Muziek is gunstig in een luidruchtige werkomgeving

Als je werkomgeving luidruchtig is, dan proberen je hersenen om alle afzonderlijke stukjes gegevens die ze opvangen te verwerken. Al deze gegevensverwerking kost je energie die je anders zou kunnen gebruiken om je te concentreren op je werk. Door een luidruchtige omgeving wordt het stresshormoon cortisol verhoogd (dit is het stresshormoon) en het dopamineniveau verlaagd (dit is het gelukshormoon). Daardoor wordt het uitvoeren van taken belemmerd omdat je prefrontale cortex negatief wordt beïnvloed. Dus is muziek luisteren in zo'n werkomgeving gunstig omdat alle overmatige geluidsprikkels worden geblokkeerd.

Muziek is gunstig bij een repetitieve werktaak

Er bestaan verschillende wetenschappelijke studies die hebben aangetoond dat het luisteren naar muziek bij repetitieve taken positief is. Het verbetert het teamwork. Mensen konden sneller werken en maakten minder fouten. Dit komt omdat muziek zorgt voor de afgifte van dopamine, serotonine en noradrenaline, neurotransmitters die je allemaal helpen ontspannen en gelukkig te zijn. Er is dus een reden waarom chirurgen in de operatiekamer luisteren naar muziek. Het verlicht de stress en verbetert de focus en de prestaties.

Nieuwe muziek kan de prestaties echter verminderen

Wanneer je naar muziek luister die nieuw is, dan is dat nieuw. Er zit ook een verrassingselement in verborgen. Dus geeft je lichaam dopamine af door deze nieuwe muziek. Hierdoor ervaar je een geluksgevoel, dat er echter voor kan zorgen dat de andere taak die je probeert te doen minder aandacht krijgt. Hierdoor kan de focus en concentratie voor je werk in gevaar gebracht worden.

Muziek kan je beter vermijden als je iets wilt leren

Muziek laat je ook best achterwege als je iets moet leren. Leren vereist immers dat je hersenen feiten en instructies onthouden. Maar als je naar muziek luistert, komen daar ook auditieve prikkels bij. Deze multitasking kunnen je hersenen niet aan. Ze gaan instructies verkeerd interpreteren, vreemde associaties maken of fouten maken. Uit een wetenschappelijk onderzoek uit 2017 blijkt dat muziek inderdaad negatief kan werken een aantal taken die vooral uitgevoerd worden door ons werkgeheugen. Maar uit onderzoek is ook gebleken dat bijvoorbeeld rekenvaardigheden beter zijn bij musici dan bij niet-musici omdat voor muziek en rekenen dezelfde cognitieve gedeelten van ons brein worden gebruikt. Vooral als de muziek teksten bevat, is het zeker af te raden. Instrumentale muziek kan soms vreemd genoeg wel. Of muziek in een vreemde taal die je niet verstaat, bijv. van Sigur Ros.
Eerlijkheidshalve moet ik vermelden dat ik een periode gehad heb tijdens mijn middelbare en universitaire studies dat ik wel degelijk ook muziek had opstaan terwijl ik werkte. Toen werkte dat voor mij wel.

Welke muziek is het best om te focussen tijdens je werk?

Om te focussen op je werk, speelt muzieksmaak geen rol. Gedaan met de vervelende werk gerelateerde ruzies omdat een bepaalde radiozender op staat. Als je in een supergeconcentreerde flow wilt werken, dan is het niet gelijk naar welke muziek je luistert. Volgens de wetenschap bestaan er specifieke muzikale oplossingen die ervoor zorgen dat je in een focus kan werken. Dat er zelfs flow ontstaat in je werk. Je weet wel: die mentale staat waarin je zo diep geconcentreerd kan werken dat je heel productief bent en zelfs de tijd en alles rondom je (ook je collega's) vergeet. De juiste muziek kan hiervoor zorgen. De verkeerde muziek zorgt er juist voor dat je terug wakker geschud wordt. Soms zegt men dat klassieke muziek het beste is voor mensen die moeten rekenen of gedetailleerde arbeid verrichten, terwijl popmuziek dan weer zou werken voor werknemers die tegen deadlines werken en vaak gegevens moeten invoeren.
De volgende geluiden zorgen echter zorgen voor die extra geconcentreerde werkflow (zolang ze jou niet ergeren):

1. Stilte

Zoals je al kon lezen, is de stilte nog altijd de beste muziek om je te focussen tijdens je werk. Maar helaas is dit vaak moeilijk. Je hebt pratende collega's, het gezoem van de ventilator, straatlawaai, die piepende bureaustoel, ... Zeker bij thuiswerk of werken in een landschapskantoor kan het moeilijk zijn om te focussen. Maar de beste manier zou zijn door de muziek pas af te zetten juist voordat je moet beginnen aan de taak die grote concentratie en focus vraagt (of een taak waarbij je moet leren). Als overgang kan je eerst naar een achtergrondmuziekje luisteren voordat je begint. Omdat jouw hersenen 'wakker worden' op het moment dat je de muziek afzet en volledige stilte ervaart. Dat is het sein voor je brein om zich te focussen.

2. Ambient Noise of omgevingsgeluid

Naast stilte zou ambient noise of omgevingsgeluid ook een oplossing zijn. Maar dit werkt enkel als je niet in een omgeving werkt waarin je plots wel kan geconfronteerd worden met geluid, zoals bijv. een koelkast die aanslaat of telefoongerinkel. Je hebt hiervoor verschillende oplossingen op Youtube (bijv. knisperend haardvuur, wat zelfs op eerste kerstdag door 281.000 mensen bekeken werd op SBS, regen, natuurgeluiden, enzovoort). De meest bekeken of moet ik schrijven beluisterde video, vind je hieronder. Via deze link vind je alle ambient noise video's op Youtube.

Je kan hiervoor ook een beroep doen op een aantal websites. Bijvoorbeeld Coffitivity of Soundrown. Ook op spotify heb je verschillende lijsten met alleen maar ambient noise muziek.

3. Klassieke muziek

In 1993 bleek uit een wetenschappelijk onderzoek dat mensen beter presteerden in bepaalde repetitieve taken, zoals het vouwen van papieren nadat zij 10 minuten hadden geluisterd naar Mozart. Dit werd bekend als het Mozart-effect. Maar niet alle klassieke muziek is geschikt: zo verhoogde de sonate K. 448 de alphagolven in het brein (zij zijn gelinkt aan het geheugen, het bewustzijn en probleemoplossing), terwijl Für Elise van Beethoven het tegenovergestelde effect had. Een ander onderzoek bevestigde dat muizen sneller door een complex labyrint konden laveren als ze 10 uren hadden geluisterd naar recitals van Mozart's K.448. Wellicht heeft ook de aard van de muziek een invloed. Für Elise is niet echt een opwindend, opwekkende muziek. Ook lichte barokmuziek zou gunstig zijn om je focus en humeur te bevorderen. Van muziek van Bach is bekend dat deze muziek gunstig zou zijn om adequater en meer geconcentreerd te werken.

4. Beats per minute en je hartslag

Je kan echter ook zelf muziek kiezen, maar daarvoor moet je kijken naar de BPM of beats per minute. Muziek met 60 tot 70 BPM zou goed zijn voor geconcentreerd werk op je bureau. Omdat dit ritme correspondeert met je hartslag. Als je jouw hartslag synchroon zou houden met wat je hoort, dan verbeter je focus. Maar als je eerder taken moet doen die te maken hebben met je motoriek, dan past 120-130 BPM beter. Vandaar dat sporters vaak playlisten van 120 BPM gebruiken.

Een speellijst met studie- en focusmuziek van 60 BPM vind je via deze link.

5. Speciale muziekapps

Er bestaan ook speciale apps om te focussen met muziek. Je kan kiezen voor Focus@will dat zowel een desktop als app versie heeft. Je kan daar via een test ook zoeken welke muziek bij je past of registreren wat het beste werkt. Focus@will werkt met wetenschappelijk vastgestelde muziek die goed zou werken. Kostprijs: 52,49 $ of 47 euro op jaarbasis. Je kan eerst 1 week uitproberen. Zij hebben ook een versie voor werkplaatsen.

Een andere app is Brain.fm. Hier kan je met muziek die al vanaf 5 minuten je focus en productiviteit verbetert. Je kan kiezen tussen allerlei soorten muziek om je focus te verbeteren: electronisch, akoestisch, enzovoort... Laag, medium of diep neurologisch effect. Ook kan je kiezen het doel kiezen: diep werk, creativiteit of leren. Ik moet zeggen dat het werkt. Kostprijs: 49,99 $ of 44 euro op jaarbasis.

Conclusie: moeten we nu wel of niet naar muziek luisteren tijdens het werk?

Muziek heeft volgens veel wetenschappers een gelijkaardig effect als een shot cafeïne in het brein, maar het hangt wel af van het individu. De wetenschappelijke onderzoeken wijzen er bijna allemaal op dat muziek stimulerend is bij het werk, afhankelijk van de taak en de persoon. Muziek zorgt voor meer productiviteit, meer concentratie, focus en flow. Maar niet voor taken die "lerend" zijn en een grote concentratie vragen. Het antwoord is dat we nog niet alles weten over de relatie tussen muziek en ons brein, maar dat alles afhangt van de situatie en de persoon. Er bestaat geen eenheidsrecept voor iedereen. Maar als je muziek wilt laten horen op de werkvloer, kies dan misschien een daarvoor aangewezen spotifylijst of Focus@will om discussies te vermijden. Misschien dat hoofdtelefoons op het werk ooit zullen ingeburgerd raken. Het is zoals Plato ooit zei: "Muziek geeft een ziel aan het universum, vleugels aan het brein, een vlucht voor de verbeelding en leven aan alles."

Wie een Spotifylijst zoekt met allemaal liedjes over werk (er staan er tussen om je baas iets duidelijk te maken), ik heb er eentje gemaakt.

Tijdens het maken van dit blogbericht luisterde ik naar: